Werken aan een vitaal en veerkrachtig ziekenhuis
Werken in de zorg is werken onder bijzondere omstandigheden. Zeker ten tijde van de coronacrisis. De druk op de zorg is groot en de mentale weerbaarheid van zorgprofessionals wordt op de proef gesteld. En de verwachting is dat we voorlopig nog in deze situatie zitten. ‘Tijd om te werken aan een fit, vitaal en veerkrachtig ziekenhuis’, zegt Roos Hijner, Arbeids- en Organisatiedeskundige bij UMC Utrecht. SoFoKleS stimuleert psychosociale zorg voor zorgmedewerkers en heeft daarom per umc een budget beschikbaar gesteld. Met dit budget ontwikkelde Roos samen met onder anderen Danielle van Gurp, eigenaar van Team Heartbeats, het programma ‘Bouwen aan veerkracht’ om medewerkers van het UMC Utrecht te helpen om veerkrachtiger te worden.
Behoefte-inventarisatie
Roos werkt nu 10 maanden bij het UMC Utrecht. ‘Vanaf het begin ben ik mijn oor te luisteren gaan leggen in de organisatie. Zo heb ik met veel collega’s gepraat en gevraagd waar zij behoefte aan hebben. Uit deze gesprekken kwamen drie pijlers naar voren: vitaliteit, veerkracht en verbinding. In mijn zoektocht naar een concreet programma dat aansloot bij deze behoeftes, kwam ik bij Team Heartbeats terecht.’ Danielle vult aan: ‘Team Heartbeats gelooft dat mensen het kloppend hart zijn van een organisatie. Wij maken mensen veerkrachtig zodat zorginstellingen wendbaar worden. Het complete aanbod moest voldoen aan de drie pijlers. Met het programma ‘Bouwen aan veerkracht’ pakte Team Heartbeats vooral het stuk veerkracht en verbinding op.’
Bouwen aan veerkracht
Het programma ‘Bouwen aan veerkracht’ bestond uit een aantal verschillende elementen zoals een webinar, E-learning en coachingssessies. ‘We kwamen er al snel achter dat we de juiste tone of voice moesten aanslaan’, vertelt Danielle. ‘Het gaat niet slecht met de mensen. Het gaat over: hoe kun je als zorgprofessional nóg veerkrachtiger worden. Toen we de juiste toon eenmaal te pakken hadden, lukte het ons om een brede doelgroep te bereiken en hen te activeren. Het programma startte met een webinar om medewerkers te inspireren. Vervolgens boden we de E-learning ‘The Resilience Road’ aan. Dit is een online training met video’s en oefeningen om de veerkracht te vergroten en mensen weer fit en vitaal te laten voelen. Als iemand daar behoefte aan had, kon de online training aangevuld worden met drie verdiepingssessies met een-op-eenbegeleiding van een coach.’
De aanpak van Roos en Danielle was laagdrempelig en persoonlijk. ‘Samen met collega’s van Team Heartbeats en collega’s van het UMC Utrecht hebben we flyers uitgedeeld om het webinar onder de aandacht te brengen’, vertelt Roos. ‘Ook konden mensen na afloop van het webinar een persoonlijke intake inplannen. Die laagdrempeligheid en persoonlijke aandacht maakten echt het verschil.’
Praktische interventies
Met het programma ‘Bouwen aan veerkracht’ hebben Roos en Danielle laten zien dat je met praktische interventies in korte tijd grote stappen kunt zetten. ‘De druk op de zorg zal ook na corona blijven bestaan’, zegt Danielle. ‘Invloeden van buitenaf kun je niet veranderen. Het enige waar je invloed op hebt, is hoe je met deze situatie omgaat. Wat kun jíj doen om te zorgen dat je er anders in staat? Daar gaat het om. Dankzij ‘Bouwen aan veerkracht’ is bij veel mensen het kwartje gevallen. Weerbaar en veerkrachtig worden hoeft niet ingewikkeld te zijn. Je hoeft er niet jarenlang voor te trainen.’
Vitaliteitsprogramma en VR-toepassing
Naast Team Heartbeats, werkt UMC Utrecht ook met een andere partij samen: Energy Up. ‘Zij zitten meer op het stuk vitaliteit en verbinding’, vertelt Roos. ‘Zo zijn ze in september gestart met de challenge ‘vitaliteit in 100 dagen’ om een boost te geven aan de mentale en fysieke gezondheid. Ook organiseren zij elke maand een workshop en maken zij korte video’s om een impuls te geven aan de energie van mensen. Naast deze programma’s hebben we dankzij het budget van SoFoKleS ook VRelax in huis kunnen halen. Dat is een VR-toepassing uit de psychiatrie die sinds de eerste golf ook voor zorgprofessionals ingezet wordt. Het is een laagdrempelige interventie die voor positieve afleiding, ontspanning en stressvermindering zorgt.’
Oprechte aandacht voor de ander
Binnen het UMC Utrecht was al een basis voor het leveren van psychosociale zorg, vertelt Roos. ‘Zoals bedrijfscounselors en -artsen, peersupport en het programma Werk in balans. Als die behoefte er was, dan konden medewerkers die ondersteuning inschakelen. Maar je moest er soms wel naar op zoek, via intranet of nieuwsbrieven bijvoorbeeld. Dankzij de subsidie van SoFoKleS kregen we de mogelijkheid om een toevoeging te doen op deze bestaande programma’s. Ook kwam de informatie nu letterlijk naar de mensen toe doordat we bij de deuren stonden te flyeren. Met deze aanpak hebben we een grote groep bereikt en geactiveerd om hiermee aan de slag te gaan.’
Een tip die Roos andere umc’s wil meegeven, is: ‘Begin met een behoefte-inventarisatie. Vraag waar mensen behoefte aan hebben en concretiseer dat in een passend aanbod. Zorg vervolgens dat je dat op een laagdrempelige manier aanbiedt met oprechte aandacht voor de ander.’ Danielle vult aan: ‘Oprechte aandacht: dat is de sleutel. Het kost weinig tijd en energie, maar je maakt er veel impact mee.’
