‘Waardevol werk, geen liefdadigheid’
Werkdrukverlichting door nieuwe banen
Een jaar geleden gingen de medewerkers van het Radboud Centrum Sociale Wetenschappen aan de slag met wat zij zagen als een maatschappelijke opdracht: banen creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het was een investering, maar het leverde steeds meer werkdrukverlichting op.
Draagvlak
Toen vanuit de Faculteit der Sociale Wetenschappen (FSW) commitment werd uitgesproken voor het realiseren van banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, aarzelde Jan-Wilm Delicat geen moment. Als directeur bedrijfsvoering van het Radboud Centrum voor Sociale Wetenschappen (RCSW) vond hij het mooi om aan zo’n maatschappelijke taak mee te werken. Voordat Delicat aan de slag ging, wilde hij er zeker van zijn dat er voldoende draagvlak bestond onder de medewerkers. Daarom organiseerde het RCSW een interne bijeenkomst. Daar bleek dat de medewerkers bereid waren om mee te denken. Een aantal van hen wilde ook een begeleidende rol op zich nemen. Karen Redder, teamleider ondersteuners en buddy: “Het scheelde ontzettend dat het ons niet werd opgelegd, maar dat we juist vanuit onze eigen motivatie mochten besluiten: ik wil dit graag voor iemand doen en het lijkt me leuk.” P&O-adviseur van FSW Diana Geeraedts vindt het een goede aanpak: “Jullie hebben het echt gezamenlijk gedaan. Iedereen raakte betrokken en stond er ook achter.”
Acceptabel takenpakket
Zodra duidelijk werd dat de collega’s erachter stonden om medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen, bekeek een aantal medewerkers van het RCSW de mogelijkheden. Welke werkzaamheden kunnen worden overgedragen aan de nieuwe collega’s en hoe stel je een acceptabel takenpakket samen? Voor Delicat was het uitgangspunt helder: “We doen dit niet uit liefdadigheid. We willen echt dat de nieuwe collega’s waardevol werk kunnen leveren en werk uitvoeren dat voor ons van betekenis is. Anders waardeer je de mensen en het werk dat ze leveren niet. Daar staat of valt voor mij het hele succes mee.”
Nieuwe functies creëren
Toen ze bezig waren met de nieuwe functiebeschrijvingen, werd al snel duidelijk dat geschikte taken te vinden waren bij de ondersteuning op het gebied van het ontwikkelen en uitvoeren van het opleidings-, bij- en nascholingsaanbod. De ondersteuners keken zelf naar mogelijkheden om taken te scheiden of te clusteren en aan iemand anders over te dragen. De eerste functiebeschrijving die ze opstelden, was dan ook een functie over de hele breedte van de ondersteuning, met de nadruk op administratieve en herhalende werkzaamheden. Een tweede functie was de administratieve verwerking van het nieuwe proces dat RCSW had ingericht voor deelnemersevaluatie van de opleidingen. In deze functie ging het om een meer vastomlijnd takenpakket, waarvan duidelijk was dat niemand van de zittende medewerkers het zou kunnen oppakken.
Op de nieuwe functies werden Marly Minten en Carolien van den Bos aangenomen; ze werken er nu ruim een jaar. Ze konden goed merken dat het opleidingsinstituut er bewust voor heeft gekozen om ze een kans te geven en van tevoren goed heeft nagedacht over hun functie. Met Minten gaat het zo goed dat haar uren worden uitgebreid van 24 naar 32. Van den Bos zegt: “Ik ga elke dag met een goed gevoel naar huis.”
Verlichting van werkdruk
Vanaf het eerste moment was de insteek dat de nieuwe medewerkers zouden bijdragen aan een verlichting van de werkdruk voor de huidige medewerkers van het RCSW. “De vraag was hoeveel we moesten investeren in de nieuwe medewerkers, voordat hun werk ook echt een verlichting voor ons zou opleveren”, zegt Delicat. “Voor de buddy’s maakten we uren vrij. De begeleiding is met name in het begin als extra verzwarend ervaren, maar na ongeveer zes maanden zagen we een kantelpunt: de nieuwe medewerkers groeiden steeds meer in hun functie en de begeleidingsbehoefte nam af.”
Win-win
Bovendien besloot het RCSW om met ‘duo-buddy’s’ te werken: ze zorgen in tweetallen voor de begeleiding van de nieuwe medewerker. Redder: “Op die manier draag je samen de verantwoordelijkheid en kost het minder tijd.” Zowel Redder als Karin Mieras, ondersteuner opleidingszaken RCSW en buddy, ervaart dat de tijdsinvestering wordt beloond en dat het veel werk uit handen neemt. Niet alleen voor henzelf, maar ook voor de andere collega’s. “Het is belangrijk om te kijken naar wat wél werkt”, zegt Redder. “Misschien kost het extra tijd, maar als je kijkt wat iemand voor werk doet en wat het oplevert, is het die investering meer dan waard. Marly en Carolien nemen veel werk van ons over.” Ook vinden Mieras en Redder de buddy-taak een verrijking van hun werk. “We dragen als buddy ons steentje bij om collega’s als Marly en Carolien een relevante werkplek te geven”, zegt Mieras. “Het is een echte win-win: je kunt hen helpen en het heeft ons werkdrukverlichting gebracht.” Redder vult aan: “Dat je iemand blij kan maken met een baan en dat je ziet dat iemand daar geluk uit haalt, dat is zo mooi om te zien. Iedereen verdient dat.”
Loslaten
Het principe is simpel, vindt Delicat: “Je hebt iemand die taken kan overnemen, je hebt een begeleider en je hebt iemand die taken kwijt wil. Dat zou de driehoek moeten zijn. Het bleek een leerproces te zijn voor de medewerkers om eigen taken over te dragen aan de nieuwe collega’s. De begeleider moest soms nadrukkelijk tegen ze zeggen dat ze taken bij Marly konden neerleggen.” Het vertrouwen moest nog groeien. “Het loslaten van taken is best moeilijk”, zegt Redder. “Je hebt je eigen verantwoordelijkheden op je werk en dan ga je opeens een deel van dat werk weggeven, terwijl je zeker wil weten dat de kwaliteit goed blijft. Dat is nogal wat.” Mieras vult aan: “In heb begin zei ik dat ik bepaalde dingen zelf wilde blijven doen, terwijl ik dat nu heb losgelaten. Op een gegeven moment merk je dat je steeds meer uit handen kunt geven en dat dat ook goed gaat.”
Vertrouwen gegroeid
Dat levert ruimte op om ander werk te doen en andere projecten op te pakken. Afgelopen jaar is het vertrouwen dan ook enorm gegroeid. Minten en Van den Bos voelen zich steeds meer gewaardeerd en er worden steeds meer taken aan hen overgedragen. Minten: “In het afgelopen jaar heb ik gemerkt dat ik meer te doen heb en dat mensen me beter weten te vinden.” Daarmee heeft ze zich geprofileerd als administratief ondersteuner binnen RCSW. Geeraedts vindt het positief dat het takenpakket van de ondersteunende functie niet vastligt. “Het mooie is dat het zo steeds de vraag blijft of je een taak zelf moet uitvoeren of niet, en dat mensen daarover blijven nadenken.” Voor Redder en Mieras is het duidelijk: “Durf los te laten en je ziet dat het zoveel oplevert: voor de nieuwe medewerkers levert het fijn werk op, voor de collega’s minder werkdruk.”
Durven doen
Bij het RCSW staat de ontwikkeling van medewerkers hoog in het vaandel. Geeraedts: “Eigenlijk geldt dat je bij iedereen moet kijken naar wat iemand kan en goed doet, of mensen nu onder de doelgroep vallen of niet. Aansluiten bij wat iemand kan, kijken wat iemands kracht is en die vervolgens versterken, dat is belangrijk voor iedere medewerker.” Dat ervaart Van den Bos bij RCSW ook. “Je moet niet te veel aandacht besteden aan wat niet lukt. Iedereen heeft heel veel kwaliteiten in zich en als je daarop inzet, wordt iedereen daar blij van.”
Na een jaar kan het RCSW de balans opmaken: duidelijk is dat iedereen eensgezind positief is. “Met z’n allen zijn we hier enorm succesvol in geweest”, zegt Delicat. “Dat ligt aan de buddy’s, aan alle medewerkers, maar natuurlijk ook aan de twee nieuwe medewerkers. Het belangrijkste is: gewoon durven doen.”
Het Radboud Centrum Sociale Wetenschappen is onderdeel van de FSW van de Radboud Universiteit Nijmegen en verzorgt alle post-initiële opleidingen van de FSW.
